Andrfm05

1322-1323

Giovanni del Virgilio, Allegorie Librorum Ovidii Metamorphoseos a magistero Johanne de Virgilio prosaice ac metrice compilate, Liber IV, 27

Testo tratto da: Ghisalberti F., Giovanni del Virgilio espositore delle Metamorfosi, in “Il giornale dantesco”, XXXIV, 1931, nuova serie IV, p. 72, n. 27

 

Vigesima septima est de multiplicatione illorum coralium. Per quam intelligo multiplicationem vitiorum. Qui se tegantur, multiplicantur sicut coralia tecta in mari. Sed si manifestantur, evanescunt et non ulterius procedunt, sicut nec coralia extra mare. Unde dctum est:

 

Graminis in modum, passim radicibus actis,

Vimina coralii multiplicantur aquis

              Sic nis depromas que serpunt cordibus imis         235

Crimina criminibus multiplicare sinis

 

Item per coralium potest haberi quod libet vicium, quia sicut coralium si sit in aere fit lapis, si vero sit in aqua fit vimen, ita vicium si sit conem sapiente fit lapis. Sed absconditum fit vimen. Unde dictum est:

 

Aere coralium lapidescit, vime in undis,

Sic vicium coram fit sapiente lapis

 

Liber V, 1

Prima allegoria iterum est de Perseo. Nam per Casiopem intelligo superbiam. Per Andromeden religatam intellige mentem rationalem que propter superbiam respuitur a deo et datur devoranda diabolo. Sed per Perseum intellige virtutem, que accipit mentem rationalem in suam uxorem, et liberat eam a diabolo cum pulcris verbis. Sed per Phineum intellige superbiam que est caput aliorum viciorum que insurrexit contra virtutem cum omnibus aliis viciis. Sed Perseus omnia interemit et saxificavit.

Unde dictum est:

 

Mens rationalis elate crimine carnis

         Rapta deo monstris dilaceranda datur.         260

Ac sibi nubentem virtus evigilat illam

Demone confecto faminis ense sacri

Tempore sed leto virtutem frangere mentis

Crimina consurgunt principe ducta suo.

        Hec secat eloquio virtus protecta sophie        265

  Sed domat omne malum cognita cusa mali